Wstęp    11

1.    Podstawy metodologiczne pracy    15

2.    Pojęcie oraz zasady delimitacji obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania w UE   21
2.1. Geneza i podstawy prawne wprowadzenia wsparcia obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW)    21
2.2. Pojęcie obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania    28
2.3. Zasady wsparcia ONW po 2000 roku    30
2.4. Zmiany powierzchni ONW    32
2.5. ONW w nowych krajach członkowskich    38

3.    Poziom oraz zróżnicowanie wsparcia ONW w państwach członkowskich UE-15    41
3.1. Austria    41
3.2. Belgia    45
3.3. Dania    45
3.4. Finlandia    46
3.5. Francja    48
3.6. Grecja    51
3.7. Hiszpania    54
3.8. Holandia    57
3.9. Irlandia    58
3.10. Luksemburg    60
3.11. Niemcy    62
3.12. Portugalia    66
3.13. Szwecja    68
3.14. Wielka Brytania    69
3.15. Włochy    77

4.    Dopłaty kompensacyjne jako instrument Wspólnej Polityki Rolnej    87
4.1. Ewolucja Wspólnej Polityki Rolnej    87
4.2. Znaczenie wspierania struktur rolnych w WPR    91
1.3. Europejski Model Rolnictwa - nowe paradygmaty rozwoju wsi i rolnictwa    96
4.3.1. Nowe podejście do obszarów wiejskich a koncepcja wspierania ONW    97
4.3.2. Potencjalny wpływ dopłat kompensacyjnych na jakość środowiska naturalnego    101
4.3.3. Społeczne aspekty dopłat kompensacyjnych    102
4.3.4. Wpływ dopłat kompensacyjnych na sytuację ekonomiczną obszarów wiejskich    105
4.4. Case study: dopłaty kompensacyjne w Irlandii w latach 1975-2000    107
4.4.1. Rozmiary terenów ONW i ich rozkład przestrzenny    107
4.4.2. Ocena systemu wspierania ONW w Irlandii według dokumentów ewaluacyjnych    110

5.    System wspierania ONW w Polsce    119
5.1. Działanie wspierające rolników gospodarujących na ONW jako jedna z form oddziaływania na rolnictwo i tereny wiejskie w Polsce    122
5.2. Delimitacja obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania w Polsce    127
5.3. Procedura przyznawania wsparcia w ramach działania ONW i instytucje z tym związane    132
5.4. Przebieg realizacji schematu ONW    134
5.5. Wsparcie ONW w Polsce w latach 2007-2013    137

6.    Zasoby oraz sytuacja ekonomiczna gospodarstw położonych na ONW w świetle wyników FADN    141
6.1. Potencjał ekonomiczny badanych gospodarstw    141
6.2. Organizacja i wyniki produkcyjne gospodarstw    145
6.3. Wyniki ekonomiczne gospodarstw    148
6.4. Wydajność pracy i dochody gospodarstw    150
6.5. Rola dopłat w kształtowaniu sytuacji ekonomicznej gospodarstw    152
6.6. Finansowanie majątku i inwestycje    156

7.    Opinie rolników o wsparciu ONW i ich postawy wobec kontynuacji gospodarowania    161
7.1. Charakterystyka obszaru badań    161
7.2. Typologia postaw rolników wobec kontynuacji gospodarowania    164
7.3. Poglądy rolników na temat sytuacji ich gospodarstw    166

8.    Wnioski    171

Aneksy    173
Bibliografia    211
Summary    217